Herbestemming Fort bij Kudelstaart tast unieke waarde Stelling van Amsterdam nauwelijks aan

Uit onderzoek blijkt dat de nieuwe ontwikkelingen die gepland staan voor Fort bij Kudelstaart de unieke waarden van het UNESCO werelderfgoed Stelling van Amsterdam nauwelijks aantasten. Het onderzoek is uitgevoerd omdat er zorgen zijn over het effect van de herbestemming van het fort.  

Fort bij Kudelstaart staat aan het begin van een herbestemmingstraject. Er zijn plannen om het fort te restaureren en een nieuwe bestemming te geven. Een exploitant wil de bestaande jachthaven uitbreiden en een hotel met horecavoorzieningen en vergaderruimten realiseren. In het fort komt een informatieruimte over de Stelling van Amsterdam waar het verhaal over het bijzonder UNESCO Werelderfgoed verteld wordt. Omdat er in de nabijheid geen parkeermogelijkheden zijn is ook het plan om op het forteiland een ondergrondse parkeergarage voor 200 auto’s te gaan bouwen. De provincie Noord-Holland is blij dat er een plan ligt om het fort op te knappen en een nieuwe toekomst te geven. Cultuurhistorische details blijven zo veel mogelijk behouden en de toegankelijkheid voor bewoners en bezoekers wordt verbeterd.

Onderzoek naar effecten plan

De gemeenteraad van Aalsmeer heeft in december 2020 het bestemmingsplan goedgekeurd. De Stichting Werkgroep Fort Kudelstaart heeft een bezwaarschrift ingediend bij de Raad van State tegen het besluit van de gemeenteraad. De Stichting vindt dat het Werelderfgoed wordt aangetast als de voorgenomen plannen worden uitgevoerd.  De Stichting heeft ook een brief gestuurd naar UNESCO in Parijs waarin zij hun zorgen uiten. UNESCO heeft het Rijk via de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) gevraagd om met een reactie te komen. In overleg met de RCE is besloten  een Heritage Impact Assessment (HIA) uit te laten voeren zodat de effecten van het plan op de kernkwaliteiten van het werelderfgoed, namelijk de hoofdverdedigingslijn, militair systeem en het watermanagementsysteem in kaart worden gebracht.

Uitkomst onderzoek

De HIA laat zien dat het plan een gering effect heeft op kernkwaliteiten van het Werelderfgoed en daarmee een beperkt risico betekenen voor het behoud van de unieke waarden. Dit omdat het plan alleen maar effect heeft op één van de kernkwaliteiten, namelijk het militair systeem. Daarbij gaat het om één onderdeel van het militair systeem wat bestaat uit een ring van 46 forten en batterijen en een nog groter aantal kleinere militaire werken. De grootste ingreep is de bouw van de ondergrondse parkeergarage. Het rapport laat ook zien dat de herbestemming tot een aantal verbeteringen leidt zoals de bereikbaarheid en de beleving van het fort. In het rapport staan verder aandachtspunten voor het definitief ontwerp waarvoor de gemeente nog een omgevingsvergunning moet verlenen met advies van de RCE, omdat het een rijksmonument is.

De Nederlandse ambassadeur bij UNESCO zal binnenkort het HIA Rapport naar UNESCO sturen.